Ĉapitro 3: SKIZO DE KOMUNISTA SOCIO -- LABORO
3. Ĉu eblas starigi tute libervolan laborsistemon?
3.1. Antropologiaj demandoj
En la antaŭa sekcio, ni diskutis la premison de deviga laboro, sed el la origina komunista idealo, estus pli bone se ni povus konstrui sistemon de tute libervola kaj senpagaj laboro sen deviga laboro.
Ĉu tia pure libervola laborsistemo estos establita en evoluinta komunisma socio estonte – situacio en kiu generacioj sensciaj pri kapitalismo konsistigas la plimulton de la loĝantaro? Se tutmondskale povas esti establita tute nepagita kaj pure libervola laborsistemo, tio povas signifi, ke la homa specio eniris novan evoluan etapon.
Laŭ la nuna komuna sento de laboro, oni diras, ke homoj ne laboros sen ia instigo aŭ sankcio – inkluzive de la fakta sankcio, ke ili ne povos vivteni sin. Aliflanke, psikanalizisto Erich Fromm klare konstatas, ke ne nur materiaj stimuloj estas stimuloj por laboro, sed ankaŭ stimuloj kiel memestimo, socia rekono kaj la ĝojo de laboro mem. Li argumentas ke homoj freneziĝus sen tasko.
Kiu estas la vero? Eble la vero kuŝas ĉe la intersekco de la du kontraŭaj argumentoj.
3.2. Devigo de 3D laboro?
La popularaj okupoj, kiuj certe alportas fieron, socian rekonon kaj la ĝojon de laboro mem, kiujn Fromm atentigas, povas doni senton de plenumado eĉ sen materialaj rekompencoj, do eĉ sub la pure libervola laborsistemo, ĝi restos populara kiel ĉiam, kaj ne estos zorgoj pri labormanko.
Kio pri tiel nomataj 3D (dirty, dangerous and demeaning) okupoj, kiuj ĝenerale estas nepopularaj? Ĉu ĉi tiuj okupoj kaŭzus seriozan labormankon sen materialaj instigoj, tio estas, rekompencoj?
Unu hipotezo estas ke eĉ se la socia rekono estas malalta kaj la laboro mem ne alportas ĝojon, la homoj kiuj okupiĝas pri ĝi faras tion kun fiero kaj sento de misio. Se jes, oni povas antaŭdiri, ke tiaj 3D laborpostenoj ankoraŭ altiros homojn eĉ sub la pure libervola laborsistemo, kaj ke ne estos grava labormanko. Tamen, ĉi tio povas esti tro optimisma antaŭdiro.
Unue, la moderna kapitalismo havas strukturon en kiu laboroj, kiujn homoj ne volas fari, estas devigitaj al specifaj homoj, kutime malalte edukitaj homoj, senlaboruloj kaj migrantaj laboristoj. Ekzemploj inkluzivas purigadon kaj konstrulaboron, danĝeran laboron en fabrikoj, flegistinon, ktp. Se la labormanko en ĉi tiuj kampoj fariĝos decida sub la pure libervola laborsistemo, la strukturo de la devigaj 3D-laboroj, kiujn ni konsentis sub kapitalismo, estos klare elmontrita.
Se vi pensas pri tio, ekzistas multaj 3D-laboroj, kiuj estas esencaj por konservi socion. Devigi tiajn tre publikajn laborlokojn al specifa klaso povas esti nomita moderna sklaveco, kaj ne povas esti morale pravigita.
Tiam, eĉ sub la pure libervola laborsistemo de evoluinta komunista socio, tiaj tre publikaj 3D laborpostenoj povas esti forigitaj de la kadro de normala laboro kaj truditaj al ĉiuj membroj de la socio kiel devontigo. Ĉi tio eble ne estas tre feliĉa novaĵo.
3.3. Libereco estigi okupojn
Estas ankaŭ bonaj novaĵoj. Tio estas, sub la pure libervola laborsistemo, la ebleco de ĉiu homo estigante novajn laborojn memstare pligrandiĝos.
Eĉ nun, estas multaj "memproklamitaj" okupoj, sed estas tre malmultaj kiuj povas vivteni nur per tio, kaj ni povas nur apliki nin al unu el la ekzistantaj okupoj. La realo estas, ke la plimulto el ili estas salajraj laboristoj, precipe "firmaaj laboristoj", kiuj estas dungitoj de akciaj kompanioj. Ĉi tio estas la vero de la "libereco elekti laboron", kiun la kapitalismo fanfaronas.
Kontraste, en komunisma socio, esti liberigita de la imperativo trovi laboron kiu gajnos porvivaĵon malfermos la eblecon de laborestiĝo. Tio fariĝos ebla per draste mallongigo de labortempo kaj vastigo de la amplekso de flankaj laborpostenoj, eĉ dum laboro estas neeviteble deviga en la naskiĝanta komunista socio.
Tiamaniere, la koncepto de okupado ŝanĝiĝos en revolucia maniero. Sub kapitalismo, okupo estas ripeta kaj daŭra laboro, kiu alportas salajron por vivtenado. Sed okupo en komunista socio signifas ĉiujn leĝajn laborojn, kiujn oni konsideras kiel "okupoj" kaj pri kiuj efektive okupiĝas.
Kontraŭe al konvencia saĝeco, homoj finfine ekkomprenos ke kapitalismo estis la plej monolita socia sistemo en historio, kiu devigis la plimulton de homoj en ĝuste tiu salajran servutecon.
3-4:Super-robotigita socio
Mi aldonu plian bonan novaĵon. Tio estas, komunista socio puŝos la robotigon de laboro ĝis la plej alta grado.
Tia super-robotigo povas esti perceptita kiel malĝoja novaĵo, kiu povus konduki al amasa senlaboreco en kapitalisma socio. Fakte, ne estus surprize, se kontraŭ-robotiga movado kiel la Ludita movado, en kiu metiistoj kaj laboristoj, kiuj riskis perdi sian laboron pro la enkonduko de maŝinaro dum la Industria Revolucio, agadus por detrui maŝinojn aperi.
En komunisma socio kun pure libervola laborsistemo, super-robotigo, kiu estas nenio alia ol oportuna rimedo por kapitalistoj kaj manaĝeroj kiuj volas ŝpari laborkostojn al la maksimumo, ankaŭ esti tre promociita kiel teknologia atuto por certigi necesan produktivecon dum mallongigante laborhorojn. Precipe, se robota laboro povas anstataŭigi konsiderindan parton de simpla laboro, kio estas ofta en 3D-laboroj, la malĝoja novaĵo pri deviga 3D-laboro ne devos esti aŭdita, kaj se komplika laboro estas progresinta al robotigo, homoj estos plu liberigitaj de laboro.
Tamen, la evoluo de venontgeneraciaj robotoj kun enkonstruita artefarita inteligenteco, kiuj povas trakti tian kompleksan laboron, postulas grandan kvanton da mono. En komunista socio, kiu ne dependas de mona ekonomio, eblas antaŭenigi teknologian evoluon sen esti limigita de monaj kostoj.